Een alternatief
voor aardgas
Stoppen met het gebruik van aardgas betekent anders koken en verwarmen. Naast elektrificatie en warmtenetten die gevoed worden met afvalwarmte van de industrie, zijn hernieuwbare gassen een interessant alternatief. Dit zijn gassen waarvan de grondstoffen binnen afzienbare tijd te vernieuwen zijn, zoals GFT, houtsnippers of mest. Maar bijvoorbeeld ook het omzetten van elektriciteit naar synthetisch gas of waterstof wordt gezien als hernieuwbaar.
Waterstof
Wat is het?
Waterstof is een gas dat wordt gemaakt uit water en (duurzame) stroom. Wanneer je bij het produceren van waterstof alleen groene energie gebruikt, zoals wind- of zonne-energie, dan is waterstof CO2-neutraal. Dit wordt ook wel groene waterstof genoemd. Bij de verbranding van waterstof komt, in tegenstelling tot aardgas geen CO2 vrij.
Bestaande bouw
op waterstof
Waterstof wordt gezien als mogelijke brandstof waar andere duurzame alternatieven (elektrificatie en warmtenetten) geen goede optie zijn. Bijvoorbeeld in de zware industrie, waar sommige processen niet te elektrificeren zijn. Of tegen alleen heel hoge kosten. En in historische binnensteden, waar niet genoeg ruimte is of het type bebouwing zich niet leent voor warmtepompen en zonnepanelen.
Wij menen echter dat waterstof de komende tien jaar in de gebouwde omgeving nog geen significante rol speelt. In onze working paper 'waterstof in de gebouwde omgeving' beschrijven we waarom.
Projecten
waterstof
Grootschalige toepassing van waterstof vraagt om meer duidelijkheid. Hoe veilig en betrouwbaar is het? We doen hiervoor proeven in Rozenburg en in The Green Village. Ook hebben we eind 2020 een ombouwoefening in Uithoorn afgerond. Hier werd in een aantal sloopwoningen het bestaande aardgasnet tijdelijk omgebouwd en geschikt gemaakt voor waterstof. Het project leerde ons meer over hoeveel tijd het kost om het gasnetwerk gereed te maken voor het transport en gebruik van waterstof in bestaande woningen. Hiervan is een samenvatting beschikbaar.
Sinds 2021 is Stedin nauw betrokken bij het project Stad Aardgasvrij. Een initiatief gestart door inwoners van Stad aan ’t Haringvliet op Goeree-Overflakkee. Met hen onderzoeken we de mogelijkheden om in 2025 over te stappen van aardgas naar groen waterstof. Waterstof is op korte termijn nog niet grootschalig in te brengen als volwaardig alternatief in gemeentelijke gebiedsplannen. Wel brengen we in kaart in welke woonkernen binnen het Stedin-gebied waterstof een reëel alternatief kan worden binnen 5 jaar. Volgens de wetgeving mogen netbeheerders nog geen andere gassen door het gasnet transporteren. Zodra waterstof een optie wordt, moet dus ook de wetgeving nog worden aangepast. Hierbij hebben onze waterstofprojecten ook een functie.
Stad Aardgasvrij
In Stad aan ’t Haringvliet onderzoeken we met de inwoners en andere partners van het project Stad Aardgasvrij de mogelijkheden om in 2025 van aardgas over te stappen naar groen waterstof. Lokale groene waterstofproductie is haalbaar omdat op het eiland Goeree-Overflakkee meer elektriciteit wordt geproduceerd dan verbruikt. Het kiezen van een aardgasalternatief en woningverbetering staat in dit project centraal.
Waterstof in Rozenburg
Elektriciteit omzetten in waterstof. We zijn de eerste partij in Nederland die deze techniek in een proeftuin toepast. Tussen 2018 en 2023 demonstreren we de inzet van waterstof voor de verwarming van bestaande gebouwde omgeving. In Rozenburg zijn hiervoor in een bestaand appartementencomplex twee waterstofketels geïnstalleerd en gedemonstreerd.
The Green Village
The Green Village is de proeftuin voor duurzame innovaties op de campus van TU Delft. Hier testen we samen met netwerkbedrijven Alliander en Enexis Groep de papieren conclusies over waterstof op een 'normaal' gasnet. Het onderzoekt richt zich op het ontwikkelen van passende veiligheidsmaatregelen, standaarden, normen en keurmerken en het opdoen van kennis en ervaring in de praktijk.
Tijdelijke ombouw naar waterstof
Op 19 oktober 2020 startte in Uithoorn het project ‘tijdelijke ombouw van aardgas naar waterstof’. In een aantal sloopwoningen werd het bestaande aardgasnet tijdelijk omgebouwd en geschikt gemaakt voor waterstof. Het project leerde ons bijvoorbeeld meer over hoeveel tijd het kost om het gasnetwerk gereed te maken voor het transport en gebruik van waterstof in bestaande woningen.
Kostenefficiënt
verduurzamen
Stedin heeft de maatschappelijke verantwoordelijkheid om de energietransitie te faciliteren tegen de laagst maatschappelijke kosten. In het bestaande aardgasnet is al geïnvesteerd. Als dit gasnet hergebruikt kan worden voor een duurzaam gas als waterstof, kunnen we kostenefficiënt invulling geven aan de energietransitie. Dit uit zich uiteindelijk in de energierekening van onze klanten.
Ombouw naar waterstof - Bestaande gasnetten een tweede leven geven
In 2050 moeten bijna 7 miljoen woningen en 1 miljoen andere gebouwen aardgasvrij zijn. Maar dat betekent niet dat we de gasnetten per se overal vaarwelzeggen. We kunnen bestaande gasnetten een tweede leven geven. Hoe? In bijgaande animatie leggen we stapsgewijs uit hoe de ombouw van aardgas naar waterstof gaat.
Hebben jullie ideeën om dit beter, slimmer of effciënter aan te pakken? We horen het graag!
Webinar
waterstof
Ondanks dat we niet verwachten dat waterstof een belangrijke rol speelt in de bebouwde omgeving voor 2030, vinden wij het wel van belang om nu al te kijken wat het mogelijk gebruik van waterstof met zich meebrengt voor ons bestaande netwerk. Welke aanpassingen zijn er nodig om ons net geschikt te maken, welke wet- en regelgeving moet er nog aangepast worden en met welke partijen gaan we dit realiseren? Onze waterstofexperts Frank van Alphen en Albert van der Molen gaven met een webinar inzicht in ontwikkelingen in het energiesysteem van de toekomst en de rol van Stedin hierin. Om het webinar terug te kijken, kunt u een (gratis) account aanmaken bij Online Seminar.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit webinar, bekijk dan de vragen die tijdens het webinar zijn gesteld. Of neem contact op met frank.vanalphen@stedin.net.
Stedin Groep promoot
waterstof in Missie H2
Stedin Groep vormt Missie H2 samen met Gasunie, Shell, Remeha, Toyota en de Ports of Amsterdam en Groningen. Deze coalitie is niet voor niets genoemd naar het waterstofmolecuul H2: het wil de bekendheid vergroten van ‘Nederland Waterstofland’ en waterstof promoten als duurzaam gas voor de toekomstige energievoorziening in Nederland. Daarbij zet Missie H2, als trotse partner van TeamNL, de kracht van sport in.