Scheur in gasleiding oorzaak explosie Jan van der Heijdenstraat
Het Openbaar Ministerie (OM) en het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) hebben hun onderzoeken naar de explosie op 27 januari 2019 aan de Jan van der Heijdenstraat in Den Haag afgerond. Uit deze onderzoeken blijkt dat er sprake was van een scheur in de gasleiding die in de straat voor de woningen lag. Wat de oorzaak van de scheur is, is uit het onderzoek niet duidelijk geworden. Volgens de onderzoekers heeft Stedin alles gedaan om het incident te voorkomen.
De explosie aan de Haagse Jan van der Heijdenstraat zorgde voor tien gewonden, waarvan er één pas na acht uur onder het puin vandaan kon worden gehaald. Drie portiekkoopwoningen werden volledig onbewoonbaar, nog eens zes andere woningen raakten zwaar beschadigd. Het OM en SodM hebben beide een deel van het onderzoek naar de oorzaak van dit ernstige incident gedaan. Onderzoekers van KIWA zijn door het OM ingeschakeld bij het technische deel van het onderzoek.
Duidelijkheid over oorzaak explosie
In de gasleiding voor de woningen is een scheur gevonden. Volgens de onderzoekers is deze scheur ook de oorzaak van de explosie. Hoe die scheur is ontstaan, is uit het onderzoek niet naar voren gekomen. Stedin doet er alles aan om het gasnet zo veilig mogelijk te houden en vindt het erg belangrijk dat dit ook nog wordt onderzocht. Daarom overlegt Stedin met de onderzoekers om aanvullend onderzoek te doen en duidelijkheid te krijgen over de oorzaak van de scheur.
Onderhoud van het gasnet
In het verleden zijn grijs gietijzeren leidingen veel toegepast als hoofdleidingen in het gasdistributienet. In de loop der jaren zijn meer moderne materialen beschikbaar gekomen en die worden nu gebruikt voor de aanleg en vervanging van gasleidingen. Ook in dit deel van de Jan van der Heijdenstraat lag een grijs gietijzeren gasleiding.
Het vervangen van oude gasleidingen gebeurt op basis van een risicowaardering, een model om te bepalen waar het eerste onderhoud of vervanging nodig is. Dit model houdt rekening met verschillende factoren, bijvoorbeeld met de grondsoort waarin een leiding ligt zoals zure grond of als de leiding een straat met zwaar verkeer kruist. Bij veranderende omstandigheden stellen de netbeheerders de prioritering bij, bijvoorbeeld als er werkzaamheden zijn in de buurt van een leiding. Vooralsnog weten wij van grijs gietijzer dat het onder goede omstandigheden duurzaam is, maar dat het niet geschikt is voor iedere ondergrond.
Wij werken voortdurend aan de veiligheid van het gasnet. Dit doen we door regelmatig veiligheidsinspecties en lekzoekacties uit te voeren op het bestaande net. Iedere leiding wordt minstens eens in de vijf jaar gecontroleerd.
In de Jan van der Heijdenstraat was geen aanleiding om aan te nemen dat hier een hoger risico was. Deze locatie heeft een stabiele zandgrond en er zijn geen andere factoren die voor een hoger risico zorgen. Daarom wil Stedin nader onderzoek om de oorzaak van de breuk in de gasleiding duidelijk te krijgen. Voor omwonenden is het ook van belang om duidelijkheid te krijgen en eventuele zorgen over de veiligheid weg te nemen.
Versnelde gassanering
In 2010 is door alle netbeheerders in Nederland een saneringsprogramma gestart om alle grijs gietijzeren gasleidingen te vervangen. In de loop der jaren zijn moderne materialen (zoals kunststof) beschikbaar gekomen en die worden nu gebruikt voor de vervanging van gasleidingen. Deze vervanging ligt op schema. Op dit moment bestaat nog minder dan 2,5% van het gasnet in Nederland uit grijs gietijzer.
Meer informatie over het saneringsprogramma van Stedin en welke leidingen in ons gebied liggen, vindt u op de online kaart. De gasleidingen zijn te herkennen aan de donkerblauwe lijnen.
Daarnaast staat er welke gasleidingen jonger en welke ouder dan 30 jaar zijn. Deze informatie helpt gemeentes weloverwogen beslissingen te nemen over welke buurten en wijken het meest geschikt zijn om plannen voor verduurzaming te ontwikkelen.
Zoek op een adres of plaats om te bekijken wat de situatie in uw buurt of regio is.
Ondanks dat er geen exacte oorzaak bekend is over de scheur in de gasleiding in de Jan van der Heijdenstraat en vooruitlopend op de uitkomsten van aanvullend onderzoek hebben de netbeheerders, op verzoek van het SodM, bekeken hoe het bestaande gassaneringsprogramma eerder afgerond kan worden. De netbeheerders gaan samen met gemeenten, aannemers, materiaalleveranciers en grondroerders aan de slag met een extra versnelling van de werkzaamheden, waar mogelijk ook in combinatie met de warmtetransitie. De einddatum verschilt per netbeheerder en per gebied, afhankelijk van de lokale omstandigheden. De nieuwe einddatum dat uiterlijk alle leidingen in het werkgebied van Stedin die onder het saneringplan vallen zijn vervangen, wordt 2028.
De totale netlengte van het gasnet in Nederland is op dit moment 125.300 km. Minder dan 2,5 procent hiervan bestaat nog uit grijs gietijzer.
Afwikkeling schade gedupeerden
Ondanks dat uit de onderzoeken blijkt dat het een noodlottig ongeval betrof en er geen verwijtbaarheid bij een partij is, voelt Stedin zich maatschappelijk bij het incident betrokken én trekt zij zich het lot van deze specifieke groep van gedupeerden van dit unieke incident aan. Stedin is juridisch niet verplicht schadevergoeding te verstrekken aan de gedupeerden. Stedin heeft in dit unieke geval de zwaarst getroffen bewoners ondersteund bij het opnieuw oppakken van hun leven. Zonder dat hieruit consequenties kunnen worden getrokken voor andere (eerdere of latere) schadegevallen.
Heeft u vragen over de gasexplosie in de Jan van der Heijdenstraat? Raadpleeg dan deze Q&A.