Verplicht deelnemen
aan congestiemanagement
Op steeds meer plekken is het elektriciteitsnet vol. We werken hard aan het uitbreiden en verzwaren van het net. Dit kost veel tijd. In de tussentijd verdelen we de ruimte op het net beter, om overbelasting en storingen te voorkomen. We noemen dit congestiemanagement. In de Netcode Elektriciteit staat dat bedrijven met een gecontracteerd vermogen gelijk aan of groter dan 1 megawatt verplicht kunnen worden om hieraan bij te dragen. Dit geldt voor afname en voor teruglevering. We kijken per congestiegebied wat er nodig is om overbelasting van het net te voorkomen.
Waarom is verplichte deelname nodig?
In onderstaande video ziet u wat verplicht deelnemen aan congestiemanagement inhoudt en waarom dit zo belangrijk is.
Wanneer is verplichte deelname nodig?
Congestiemanagement bestaat uit verschillende fasen. Als we in de fase van vrijwillige deelname (fase 1) niet genoeg flexibel vermogen hebben gevonden, gaan we over op fase 2. Hierin verplichten we bedrijven en organisaties met een gecontracteerd vermogen van gelijk aan of meer dan 1 megawatt om deel te nemen aan congestiemanagement. Zo voorkomen we overbelasting van het net en storingen.
Wat betekent verplicht deelnemen voor u?
Bij verplicht deelnemen aan congestiemanagement vragen wij u om – afhankelijk van de richting van de congestie (afname of teruglevering) – op bepaalde momenten meer of minder stroom af te nemen of juist meer of minder terug te leveren. U bepaalt zelf welke vergoeding u hiervoor vraagt. Wij vragen u om deze vergoeding te berekenen op basis van (extra) kosten die u hiervoor moet maken of inkomsten die u hierdoor misloopt. Er zijn twee vormen van verplichte deelname aan congestiemanagement: een capaciteitsbeperkingscontract (CBC) en een redispatch-contract. Afhankelijk van de aard van de netcongestie, kunnen wij u ook om beide contractvormen vragen.
- Bij een capaciteitsbeperkingscontract (CBC) (statisch of dynamisch) ziet u (gedeeltelijk) af van het gebruik van uw gecontracteerde transportvermogen (MW) gedurende een afgesproken periode. De afroep vindt plaats één dag van tevoren (day ahead). Voor een CBC is het inzetten van een Congestie Service Provider (CSP) wenselijk, maar niet verplicht.
- Bij een redispatch-contract plaatst u biedingen redispatch op ons verzoek om minder te verbruiken of meer terug te leveren (MWh) ten opzichte van uw geplande transport of ingediende prognose. De afroep vindt doorgaans op de dag zelf plaats (intraday). Biedingen redispatch kunnen uitsluitend via een CSP worden gedaan.
Hoeveel flexibel vermogen u aanbiedt en onder welke voorwaarden, leggen we vast in een contract. Lees meer over de verschillende vormen voor het aanbieden van flexibel regelvermogen: statische capaciteitsbeperking, dynamische capaciteitsbeperking of redispatch.
Stappenplan verplicht deelnemen
Heeft u van ons bericht ontvangen dat u verplicht moet deelnemen aan congestiemanagement?
In het stappenplan leest u welke stappen u volgt om uw flexibel vermogen aan te bieden.
-
- Hoe kunt u uw verbruik of teruglevering op piekmomenten tijdelijk aanpassen om overbelasting van het elektriciteitsnet te voorkomen? Zijn hiervoor aanpassingen nodig in uw bedrijfsproces? Zo bepaalt u of u uw stroomgebruik kunt aanpassen en onder welke voorwaarden. U ontvangt hiervoor een vergoeding van ons.
- Beschikt u zelf niet over de kennis om te bepalen of u flexibel vermogen kunt aanbieden? Dan kunt u een erkende Congestie Service Provider (CSP) inhuren bij het bepalen van de grootte van uw flexibel vermogen en de vergoeding die u hiervoor wilt ontvangen.
-
-
Er zijn twee vormen van verplichte deelname aan congestiemanagement: een capaciteitsbeperkingscontract (CBC) en redispatch. Vragen wij u om een capaciteitsbeperkingscontract? Dan is het inschakelen van een CSP niet verplicht maar wel aan te raden. Vragen wij u om deelname aan redispatch? Dan bent u verplicht om zich door een CSP te laten vertegenwoordigen.
-
Gaat u op zoek naar een CSP die u gaat ondersteunen? Kijk dan eerst of uw energieleverancier of balansverantwoordelijke partij (BRP) over een CSP-erkenning beschikt. Dat maakt een goede afstemming eenvoudiger. Een overzicht van erkende CSP's vindt u op de website van TenneT.
-
-
-
Voor al uw vragen over flexibel vermogen, voorwaarden, vergoedingen en het proces van bieden kunt u terecht bij uw vaste contactpersoon van Stedin.
-
Heeft u uw beschikbare flexibele vermogen vastgesteld? Dan laat u, of uw CSP, ons weten tegen welke specifieke voorwaarden u uw flexibel vermogen aanbiedt en welke vergoeding u daarvoor wilt ontvangen. Wij noemen dit een bieding. U maakt daarvoor gebruik van de digitale biedformulieren die u per e-mail ontvangt.
-
Wij vragen u de digitale biedformuleren zo snel mogelijk bij ons in te dienen, in elk geval vóór het einde van de reactietermijn. Voor verbruikers (afname van elektriciteit) is dit 6 maanden, voor producenten (teruglevering van elektriciteit) is dit 3 maanden.
-
Constateert u dat u (momenteel) geen flexibel vermogen kunt aanbieden? Onderbouw dit dan in uw biedformulier.
- U bent verplicht om een bijdrage te leveren aan congestiemanagement. Er zijn twee uitzonderingen. Is één van deze situaties op u van toepassing? Vermeld en onderbouw dit dan op het biedformulier:
1) Aansluitingen die nodig zijn voor vitale processen (zoals gepubliceerd door de Nationale Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid) met uitzondering van elektriciteitsproductie-eenheden.
2) Aansluitingen voor een installatie van de Dienst Justitiële Inrichtingen, ziekenhuizen en openbaar-vervoersbedrijven waarbij congestiemanagement direct van invloed is op het functioneren van maatschappelijke voorzieningen.
-
-
- Zodra we uw bieding voor flexibel vermogen hebben ontvangen, neemt onze accountmanager contact met u op om uw bieding door te spreken. Bereiken we een akkoord over de voorwaarden? Dan sluiten we een contract met elkaar.
- Dit contract is gebaseerd op de standaardcontracten die de netbeheerders hanteren bij congestiemanagement, in combinatie met uw bieding van flexibel vermogen. In geval van een capaciteitsbeperkingscontract (CBC) gaat het om een contract tussen u en Stedin, eventueel met tussenkomst van een CSP. Bij een afspraak over redispatch gaat het om een contract tussen Stedin en de door u gemachtigde CSP.
-
Bij dreigende piekbelasting van het net kunnen we u vragen om uw stroomafname tijdelijk te beperken of juist meer terug te leveren voor de overeengekomen tijdsblokken. We doen dit alleen als er overbelasting van het stroomnet dreigt.
Niet-marktgebaseerd congestiemanagement
Door het toepassen van verplichte deelname aan congestiemanagement ontstaat er meer zekerheid over het flexibel vermogen dat beschikbaar is voor congestiemanagement. Dit is nodig om ons elektriciteitsnet betrouwbaar te houden en storingen te voorkomen. Daarbij is het belangrijk dat de aanbiedingen marktconform en maatschappelijk verantwoord zijn. Zo kunnen we een betrouwbare en betaalbare netinfrastructuur garanderen. Wordt de prijs van het flexibele vermogen onverantwoord hoog opgedreven en kunnen we niet zonder? Dan kunnen we overgaan op de volgende fase: de fase van niet-marktgebaseerd congestiemanagement (fase 2b). In deze fase heeft u geen invloed meer op de vergoeding. U ontvangt dan een wettelijk bepaalde vergoeding. Als u over flexibel vermogen beschikt, is het dus gunstiger voor u om in te stappen in fase 1 of 2a.
Zet uw flexibel vermogen in
Wij nemen contact met u op als verplichte deelname aan congestiemanagement nodig is in uw regio. Is deelname nog niet verplicht? Dan kunt u er zelf voor kiezen om bij te dragen. Zo houdt u zelf de regie. Lees meer over het vrijwillig aanbieden van flexibel vermogen.
Veelgestelde vragen
- Wat is flexibel vermogen beschikbaar stellen?
-
U heeft flexibel vermogen als u op drukke momenten van het net uw opwek of verbruik kunt verminderen of vermeerderen. Deze drukke momenten kunnen zijn op specifieke momenten op de dag en tijdens specifieke periodes in het jaar. Kunt u uw vermogensvraag beïnvloeden door bijvoorbeeld pieken in uw verbruik te verplaatsen, bijvoorbeeld door de temperatuur van uw koelingen tijdelijk aan te passen of uw wagenpark op een ander moment op te laden? Kunt u gebruik maken van energieopslag? Of kunt u uw wind- of zonnepark tijdelijk dimmen of activeren? Dan beschikt u over flexibel vermogen. Als u gecontracteerd vermogen heeft dat u niet gebruikt, is dat geen flexibel vermogen. Wanneer u uw flexibel vermogen aan ons beschikbaar stelt en helpt de pieken op het net te verminderen, ontvangt u hiervoor een financiële vergoeding.
- Waarom is er besloten tot een deelnameverplichting aan congestiemanagement?
-
De situatie in het net is urgent en vraagt om oplossingen. Wanneer de vrijwillige deelname aan congestiemanagement onvoldoende resultaat oplevert, kunnen netbeheerders de fase van verplichte deelname aankondigen om overbelasting van het stroomnet zoveel mogelijk terug te dringen. Door grootverbruikklanten te bewegen om op piekmomenten minder af te nemen of terug te leveren, blijft de stroomvoorziening naar al onze klanten betrouwbaar.
- Moeten bedrijven bij verplichte deelname hun ‘vermogen inleveren’?
-
Nee. Wij vragen bedrijven niet om hun gecontracteerd vermogen in te leveren. Uw GTV blijft in stand en we gaan u met de verplichte deelname ook niet eenzijdig ‘afschakelen’. Bij verplichte deelname vragen we aan bedrijven om bij piekmomenten op het net, tijdelijk minder stroom te verbruiken of terug te leveren. Als een bedrijf dit niet kan is het wel verplicht om dit te onderbouwen en aan de netbeheerder te laten weten, maar hoef je geen vermogen in te leveren. Als een bedrijf dit wel kan zijn ze in de deelnameverplichting verplicht om dit aan te bieden. Zo werken we samen aan het voorkomen van storingen. Voor dit beschikbaar stellen van flexibel vermogen ontvangen bedrijven een vergoeding. We sluiten hiervoor een contract met elkaar.
- Hoe noodzakelijk is de hulp van grootverbruikklanten?
-
We hebben de hulp van al onze grootverbruikklanten heel hard nodig om de overbelasting van het net terug te dringen. Wat wij van onze klanten vragen is nieuw en kan ingrijpend zijn. Dat realiseren wij ons goed. Maar de urgentie is groot en netbeheerders kunnen helaas niet anders dan op steeds meer plekken ingrijpen. Maatregelen die onze klanten raken, zijn onontkoombaar om het net betrouwbaar te kunnen houden totdat de noodzakelijke netverzwaringen klaar zijn. Samenwerking is daarbij cruciaal.
- Hoelang duurt verplicht deelnemen en wat betekent dat voor mij?
-
De maatregel is nodig totdat de congestie is opgelost en we de wachtlijst kunnen inlopen. De verwachting is dat dit gebeurt als de netverzwaringen gereed zijn. Op onze pagina over congestie bekijkt u de huidige status in uw regio. Is het voor u niet mogelijk om flexibel vermogen aan te bieden voor de gehele periode totdat de netverzwaringen gereed zijn? Dan gaan we graag met u in gesprek over wat er wél kan voor uw bedrijf.
- Ben ik verplicht om een bod te doen, ook als ik mijn systemen en bedrijfsprocessen moet aanpassen?
-
U bent verplicht om al het flexibele vermogen aan te bieden waarover u redelijkerwijs kunt beschikken. Vaak zijn hier aanpassingen aan systemen en soms ook bedrijfsprocessen voor nodig. De kosten hiervan kunt u verwerken in uw aanbieding. We maken hierover heldere afspraken.
- Hoe bepaal ik het beschikbare flexibel vermogen van mijn bedrijf?
-
We baseren uw beschikbare flexibel vermogen op uw gecontracteerde vermogen, uw verbruik en het vermogen van uw huidige installatie(s). Wat er per installatie(type) wat u verwacht wordt, leest u in de Leidraad bepaling flexibel vermogen. Een Congestie Service Provider (CSP) kan u helpen om vast te stellen hoeveel flexibel vermogen u op welke momenten kunt leveren.
- Telt gecontracteerd vermogen dat ik niet gebruik ook als 'flexibel vermogen'?
-
Nee. Vermogen dat niet gebruikt wordt, belast het net niet. Alleen het aanbieden van transportvermogen dat daadwerkelijk gebruikt wordt, heeft invloed op de netbelasting. We vragen dus echt een gedragsverandering van uw bedrijf of organisatie.
- Wat is het verschil tussen fase 2a en fase 2b van congestiemanagement?
-
Wanneer u voor het eerst opgeroepen wordt om verplicht mee te werken aan het verminderen van pieken op het net, begint fase 2a van congestiemanagement. In deze fase bepaalt u zelf welke vergoeding u wil ontvangen voor het aanpassen van uw afname of verbruik. Zo houdt u regie op uw aanbod en de vergoeding die u hiervoor ontvangt. Is uw bieding te hoog en niet marktconform? Dan start Stedin in overleg met de ACM fase 2b: niet marktgebaseerd congestiemanagement. Hierbij heeft u geen invloed meer op de vergoeding. U ontvangt dan een wettelijk bepaalde vergoeding. Als u over flexibel vermogen beschikt, is het dus gunstiger voor u om in te stappen in fase 2a.
- Wat is het voordeel van het doen van een bieding in fase 2a?
-
In fase 2a van verplichte deelname aan congestiemanagement, bepaalt u zelf welke vergoeding u wil ontvangen voor het aanpassen van uw afname of verbruik. Zo houdt u meer regie op uw aanbod en de vergoeding die u hiervoor ontvangt. In fase 2b, niet marktgebaseerde congestiemanagement, heeft u geen invloed meer op de vergoeding. U ontvangt dan een wettelijk bepaalde vergoeding. Als u over flexibel vermogen beschikt, is het dus gunstiger voor u om in te stappen in fase 2a.
- Welke vergoeding ontvang ik voor mijn bijdrage?
-
U kunt zelf bepalen tegen welke realistische, marktconforme vergoeding u uw flexibel vermogen aanbiedt. Deze vergoeding kan bestaan uit kosten voor onderzoek en advies, het aanpassen van uw installaties, gemiste inkomsten en een kleine toeslag. Een CSP kan u helpen bij het bepalen van een realistische, marktconforme vergoeding. We streven naar een afspraak waar uw bedrijf of organisatie niet slechter van wordt. Worden we het eens over de vergoeding, de voorwaarden en het flexibel vermogen dat u aanbiedt? Dan leggen we dit vast in een contract.
Wanneer uw bieding onverantwoord hoog is, kunnen wij u in een volgende fase (2b) verplichten om uw flexibel vermogen te leveren tegen een wettelijk bepaalde vergoeding. Meer informatie hierover vindt u op de website van Partners in Energie.
- Ik heb eerder al aangegeven geen flexibel vermogen te hebben. Kan ik dan toch verplicht worden tot deelname?
-
Ja, bedrijven zijn verplicht om aan te geven wanneer en in welke hoeveelheid zij hun gebruik van het stroomnet kunnen aanpassen. Is een bijdrage aan congestiemanagement voor u niet haalbaar, dan bent u verplicht om dit goed te onderbouwen met bewijs. Bijvoorbeeld vanwege technische beperkingen van uw installatie.
- Zijn er uitzonderingen op verplichte deelname?
-
Ja, bedrijven die onderdeel uitmaken van de vitale infrastructuur van Nederland krijgen vrijstelling van verplichte deelname aan congestiemanagement. Op de website van de NCTV kunnen klanten zien of hun bedrijf hieraan voldoet. Is dit het geval? Dan kunt u uw maatschappelijke taak beargumenteren en onderbouwen met bewijs op uw biedformulier.
- Waarom krijg ik meerdere biedformulieren?
-
U ontvangt voor elke aansluiting (elke EAN-code) in het congestiegebied een verzoek tot het doen van twee biedingen. Een voor een capaciteitsbeperkingscontract en een voor redispatch. Als u meerdere aansluitingen in het congestiegebied heeft, krijgt u dus per aansluiting twee biedformulieren en dus twee verschillende e-mails. Wij vragen u alle biedformulieren in te vullen. U kunt wel aangeven welk flexibel vermogen u op welke wijze kunt aanbieden en wat uw voorkeur heeft.
- Hoe vaak en hoe lang mag Stedin mij afroepen?
-
Dat is afhankelijk van de afspraken die we samen maken. In het biedformulier kunt u aangeven hoeveel vermogen u kunt leveren en onder welke voorwaarden. U kunt hierin bijvoorbeeld aangeven wat de maximale duur is dat uw vermogen beschikbaar is, of in welke perioden uw vermogen beperkt of geheel niet beschikbaar is. We vragen u om deze beperkingen goed te onderbouwen, zodat we een realistisch beeld hebben van de beschikbaarheid van uw vermogen.
- Moet mijn flexibel vermogen voor het einde van de reactietermijn daadwerkelijk beschikbaar zijn?
-
Wij vragen u de digitale biedformuleren zo snel mogelijk bij ons in te dienen, in elk geval vóór het einde van de reactietermijn. Voor verbruikers (afname) van elektriciteit is dit 6 maanden, voor producenten (teruglevering) van elektriciteit is dit 3 maanden. De daadwerkelijke beschikbaarheid van het vermogen, mag na het einde van de reactietermijn liggen, op voorwaarde dat u dit kunt onderbouwen.
- Wanneer krijg ik antwoord?
-
We beoordelen uw bieding en laten u kort daarna weten of wij deze accepteren, afwijzen of dat meer informatie nodig is om deze te beoordelen. We geven hierbij een onderbouwing. Accepteren we uw bieding? Dan maken we een contract met u op.
- Wat gebeurt er als ik mijn aanbodverplichting niet nakom?
-
Bent u opgeroepen tot verplichte deelname aan congestiemanagement voor bedrijven? Dan bent u verplicht om uw flexibele vermogen aan te bieden voor het verstrijken van de reactietermijn. Voor iedere dag u geen aanbod indient, bent u in verzuim. Dit heeft financiële gevolgen voor u. De Netcode Elektriciteit schrijft netbeheerders met ingang van 1 september 2025 voor om de volgende boetes op te leggen:
-
Capaciteitsbeperkingscontract: € 120,- per MW gecontracteerd transportvermogen voor elke dag dat u niet aan de verplichting voldoet.
-
Redispatch: € 1,25 per MW gecontracteerd transportvermogen voor elk kwartier van de dag dat u niet aan de verplichting voldoet.
Deze boetebepaling volgt uit regelgeving van de overheid: artikel 9.1g en 9.1h van de Netcode Elektriciteit.
-
gerelateerde onderwerpen

Beschikbare netcapaciteit
De ruimte op het elektriciteitsnet is niet onbeperkt. Onze kaarten geven inzicht in de actuele netcapaciteit.
Lees meer
Congestie
Als het elektriciteitsnet vol zit, hebben we congestie. Nieuwe aanvragen komen dan op een wachtlijst voor transportvermogen.
Lees meer over congestie
Flexoplossingen
Flexoplossingen helpen de beperkte ruimte op het elektriciteitsnet goed te benutten. Er zijn diverse oplossingen mogelijk.
Lees meer over flexoplossingen
Wachtlijst transportcapaciteit
We hebben voor congestiegebieden een wachtlijst voor transportcapaciteit.
Lees meer