Wat zijn
congestieverzachters?

Congestieverzachters zijn klanten die, nadat ze zijn aangesloten, bijdragen aan de vermindering van congestiemomenten. Dit is één van de drie categorieën die zijn opgenomen in het maatschappelijk prioriteringskader dat de ACM in september 2024 invoerde. Ondanks het feit dat het maatschappelijk kader per 1 januari 2026 vervalt, gaan we door met het ontwikkelen van de processen voor het aansluiten van congestieverzachters. Dit omdat zij een belangrijke rol kunnen spelen in het verminderen van congestie. Congestieverzachters zijn bijvoorbeeld batterijen of WKK-installaties.

Wanneer bent u een congestieverzachter?

Voor congestieverzachters gelden andere criteria, dan voor de categorieën veiligheid en basisbehoeften. De netbeheerders hebben op basis van de Netcode Elektriciteit criteria opgesteld.  

De beoordeling of u congestieverzachter bent, hangt af van de situatie van het net, uw installaties en de mogelijkheden voor flexibel gebruik van het elektriciteitsnet. Per situatie bekijken we de analyse van het congestiegebied waarin u gevestigd bent en of u daadwerkelijk de congestie kan verminderen, zodat er voldoende ruimte vrij komt voor andere klanten of autonome groei. Is dit het geval? Dan leggen we met u de afspraken voor vermindering vast in een contract.

Wat zijn de criteria voor congestieverzachters?

Onderstaand hebben we de uitgangspunten voor congestieverzachters opgesomd.

  • U staat op de wachtlijst en kunt een significante bijdrage leveren aan het verminderen van de congestie. Wanneer u de congestie niet verergert, maar ook niet vermindert, bent u geen congestieverzachter.
  • Uit onze technische analyse moet blijken dat u geen toename van congestie op andere momenten en/of in het net van een andere netbeheerder veroorzaakt.
  • Tot nader order bestaat een congestieverzachter uit één enkele aansluiting. 
  • Congestieverzachtende aanvragen die binnen een van tevoren door ons aangegeven aanvraagperiode zijn ingediend, kunnen, indien nodig, door ons (en TenneT) met elkaar vergeleken worden op basis van de onderstaande onderdelen.

Voorwaarden

  • Voor het verlagen van de congestiepiek in de congestieperiode, geldt een minimale hoeveelheid. Bent u aangesloten op ons net, dan is dat 1.000 kW. Bent u direct aangesloten op het hoogspanningsnet van TenneT dan is dat 10.000 kW.
  • U kunt congestie verzachten door inzet van transportcapaciteit in de andere richting dan het congestieprobleem. Dat kan zowel afname van als teruglevering aan het net zijn.
  • In gebieden waar ook TenneT op het hoogspanningsnet congestie heeft of verwacht, beoordeelt TenneT ook uw aanvraag en kan het zijn dat u akkoord moet gaan met aanvullende eisen. Dit is nodig om te bewaken dat de voorgestelde maatregelen niet voor extra congestie zorgen op het hoogspanningsnet. Een aanvullende eis kan zijn dat beide netbeheerders de mogelijkheid hebben om 24/7 het hele extra toegekende vermogen af te roepen op basis van het congestiemanagementcontract.
  • Een congestieverzachter wordt meegeteld in de technische- en de financiële grens van congestiemanagement. Dat geldt zowel voor het congestieverzachtende vermogen als het vermogen dat congestieneutraal aangesloten wordt. De congestieverzachter kan bijvoorbeeld niet worden ingepast als daarmee de technische capaciteit van een station wordt overschreden. Dat geldt ook als op een specifiek station de financiële grens van congestiemanagement is bereikt. 

Inpassing congestieverzachter

Als u een aansluiting in gebruik heeft en u kunt de congestie verminderen door het net minder te gebruiken tijdens de congestiemomenten, komt u ook in aanmerking als congestieverzachter. Het kan bijvoorbeeld zijn dat u uw bedrijfsvoering op deze momenten kunt verhogen of verlagen of dat u juist op deze momenten extra capaciteit beschikbaar heeft vanuit energieopslag. 

De totale hoeveelheid vermogen die vrijgegeven wordt door een specifieke congestieverzachter moet getransporteerd kunnen worden via alle netten (inclusief het congestieneutrale vermogen), dus zowel hoogspanning als middenspanning. Als dat niet het geval is, levert de inzet van de congestieverzachter geen extra ruimte op voor mogelijk nieuwe klanten. Daarom moeten zowel Stedin als TenneT akkoord geven op het toelaten van de congestieverzachter. Op basis van deze vergelijking doet Stedin de meest effectieve congestieverzachter als eerste een aanbod. Hierbij kan binnen de groep potentiële congestieverzachters worden afgeweken van ‘first come, first served.’ 
 
Congestieverzachtende aanvragen die binnen een van tevoren door ons aangegeven aanvraagperiode zijn ingediend, kunnen indien nodig, door ons en TenneT met elkaar vergeleken worden op basis van de onderstaande onderdelen: 

  • Aangeboden hoeveelheid congestieverzachtend vermogen en congestievolume.
  • Ratio congestieverzachtend vermogen versus gevraagd vermogen.
  • Overeen te komen prijs voor de congestiemanagementdiensten per MWh .

De congestieverzachter krijgt evenveel extra gecontracteerd vermogen (GTV) als wordt aangeboden aan congestieverzachtend vermogen (ratio 1 op 1). Een hogere ratio dan 1:1 is toegestaan tot een maximum van 3 staat tot 1. Dat is alleen mogelijk als kan worden beargumenteerd dat het extra GTV technisch noodzakelijk is om het congestieverzachtend vermogen te kunnen leveren. 

Verplichting van een congestiemanagementcontract

Wanneer u voldoet aan de criteria voor congestieverzachter, sluiten wij met u een congestiemanagementcontract af. Zonder dit contract krijgt u geen prioriteit voor het verkrijgen van transportvermogen en komt u niet hoger op de wachtlijst te staan. Met dit contract zijn wij er zeker van dat de congestie op het piekmoment wordt verminderd. U ontvangt hiervoor een vergoeding. Afhankelijk van de situatie sluiten wij bijvoorbeeld een capaciteitsbeperkingscontract op afroep (dynamisch of statisch) of een biedplichtcontract voor redispatch met u af. Per aanvraag wordt gekeken welk type contract nodig is. De afroep van vermindering van transportcapaciteit verloopt via het congestiemanagementplatform GOPACS.

Vanaf het moment dat u transportcapaciteit krijgt, moet u zich aan de afgesproken maatregelen houden. Doet u dit niet? Dan brengt u de veiligheid van het elektriciteitsnet in gevaar en zullen wij de verkregen transportcapaciteit terugnemen.